Nỗi lo tăng trưởng? Tôi không nghĩ thế.

Tôi vừa nhận nhiệm vụ mới và quá bận bịu trong một thời gian. Vì vậy, không update thường xuyên cùng các bạn bè.

Anh Giang vừa có một bài khá hay tại đường link sau. Link 1. Anh Tự Anh vừa có bài viết trên Sài Gòn Times khá chuẩn mực tại đường link trích lục sau. Link 2. Trên tạp chí Ngân hàng, cũng có một bài khá hay của một tác giả, (tôi sẽ update tên sau). Tuy nhiên, bị xếp gần cuối tạp chí, kể cũng đáng tiếc.

Tựu chung, quan điểm của tôi cũng khá rõ ràng, tăng trưởng và lạm phát là hai khái niệm khác nhau nhưng có quan hệ rõ ràng, nhất là về ngắn hạn.

Theo các nghiên cứu của tôi, lạm phát của VN trong thời gian qua, hơn 80% là do yếu tố cung tiền và từ đó, đẩy vào tổng cầu danh nghĩa quá lớn. Do vậy, việc thắt chặt cung tiền hợp lý là quan trọng nhất và "chính" nhất để cắt giảm lạm phát thông qua cắt giảm tổng cầu: (1) Cắt giảm đầu tư không hiệu quả của xã hội do không các khoản đầu tư này không chịu được mức lãi suất danh nghĩa cao; (2) Cắt giảm chi tiêu vào hàng hóa lâu bền bằng trả góp và tăng tiết kiệm để từ đó gia tăng đầu tư tư nhân trong tương lai. Vì vậy, lẽ đương nhiên, khi thắt chặt tiền tệ nhất quán thì tăng trưởng giảm trong ngắn hạn do mức cầu giảm chứ không phải do tổng cung suy sụp.

Như vậy, nỗi lo tăng trưởng vừa qua có đáng phải quan ngại?

Mức tăng trưởng giảm này cũng chỉ là nhất thời, và khi lạm phát được kiểm soát ở mức thấp và ổn định, tăng trưởng kinh tế trong môi trường mới và cơ cấu thay đổi sẽ kéo theo tăng trưởng gia tăng trở lại. Vì vậy, việc các doanh nghiệp phá sản là bình thường. Nếu sự cơ động của các chủ thể trong nền kinh tế được đảm bảo (và thực tế sự cơ động này luôn có với các nền kinh tế mới nổi), thì sức tăng trưởng sẽ sớm hồi phục.

Bao giờ mức tăng trưởng quay trở lại phụ thuộc vào biến động ổn định của mức giá: theo tôi khi lạm phát ổn định ở mặt bằng mới thì lúc đó sức tăng trưởng sẽ bắt đầu hồi phục rõ ràng. Hiện tại, cầu đầu tư tư nhân đang co cụm để xem mức giá và lãi suất cho vay sẽ quay trở lại mức nào trước khi có quyết định đầu tư. Để mức giá ổn định ở mức mới, theo tôi phải cuối Quý 3 mới có thể khẳng định được. Vì vậy, mức tăng trưởng Qúy 2 và Quý 3 có thể sẽ không có gì đột biến so với mức của Quý 1. Nhưng nếu lạm phát được kiểm soát từ Quý 2 và duy trì ở Quý 3, tăng trưởng sẽ có dấu hiệu rõ ràng hơn vào Quý 4.

Một chính sách kích cầu của chính phủ hiện thời có là cần thiết? Theo tôi nếu tăng chi tiêu công để kích cầu: câu trả lời là không. Nếu thực hiện tăng chi tiêu công, sẽ tốt cho ngắn hạn và tăng trưởng ngắn hạn, nhưng rõ ràng có thể lại là thuốc độc cho tương lai và nếu vậy sẽ khó có cách nào cứu vãn được niềm tin của thị trường vào các chính sách trong tương lai khi mà đầu tư công vẫn kém hiệu quả. Tuy vậy, tôi cho rằng, nếu hỗ trợ để tái cấu trúc kinh tế trong đó thay thế đầu tư công bằng đầu tư tư nhân: có thể triển khai có lựa chọn.

Vì vậy, tôi cho rằng, lo lắng cho tăng trưởng hiện tại là THỪA. Nếu cố cứu tăng trưởng hiện tại sẽ ngang chấp nhận thua cả trận chiến dù thắng một trận đánh. Ngược lại, việc chấp nhận tăng trưởng thấp như chúng ta sẵn sàng trước thời điểm kìm chế lạm phát để sau đó có ổn định vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng dài hạn, thì việc chấp nhận tăng trưởng thấp để có mức lạm phát thấp và ổn định sẽ như chấp nhận thua một trận đánh, nhưng sẽ có cơ hội để thắng cả trận chiến.

Như vậy: Thông điệp cứu doanh nghiệp có đáng bàn trong thời điểm này? Vâng, nó chỉ đáng bàn khi mà lạm phát ổn định, lãi suất thấp mà hàng loạt các doanh nghiệp tiếp tục phá sản mà thôi.